یکی از مهمترین و اصلی ترین نیازهای تمام خودرو ها روغن موتور است که امروزه توسط کمپانی مختلف تولید و به بازار عرضه می شوند. این ماده به موتور خودرو کمک می کند تا عملکرد مناسب داشته باشد. اما سوالی که برای دارندکان خودرو و وسایل نقلیه پیش می آید این است که زمان تعویض روغن موتور کی است؟ با ما همراه باشید تا هر آنچه لازم است در مورد روغن موتور بدانید را برای شما عزیزان توضیح دهیم.
روغن موتور چیست؟
روغن موتور به ترکیب پیچیده ای از روغن پایه و مواد افزودنی گفته می شود که برای انجام کارهای متفاوتی تولید و به بازار عرضه می شود.
اگر بخواهیم به نوعی دیگر تعریف کنیم روغن موتورها که گاهی اوقات روانکار نیز نامیده میشوند، دستهای از روغنها هستند که برای کاهش اصطکاک، حرارت و سایش بین اجزای مکانیکی موتور که در تماس با یکدیگر هستند، استفاده میشوند.
کار روغن موتور چیست؟
وظیفه اصلی روغن در موتور خودرو، روانسازی و به حداقل رساندن اصطکاک بین اجزای موتور است. جداسازی و روانسازی قطعات متحرک، کاهش فرسایش موتور، پیشگیری از تجمع و شکلگیری رسوبات در اجزاء داخلی موتور، خنک سازی اجزاء موتور، مصرف بهینه سوخت موتور، تامین مقاومت موتور در برابر دامنه وسیع تغییرات دما، محافظت ازسیستم در برابر تولید گاز، زدودن آلایندهها و تعویق تجمع جرمها از جمله کارهای متفاوتی است که روغن موتور انجام میدهد.
انواع روغن موتور
امروزه روغن موتورها توسط شرکت های گوناگون در انواع مختلفی تولید و به بازار عرضه میشوند. تفاوت در نحوه تولید انواع روغن موتور منجر به تفاوت در عملکرد و کارکرد آنها خواهد شد. این مایع حیاتی، براساس نوع تولید، به سه دسته مهم تقسیم میشود که عبارتاند از:
روغن موتور تمام سنتتیک
روغن موتورهای تمام سنتتیک بهطور کامل در آزمایشگاه و با مواد شیمیایی تولید میشوند. این روغنها به صورت خالص بوده و توان کارکرد موتور خودرو شما را به بالاترین حد میرسانند. این نوع از روغن موتورها مصرف سوخت خودرو را کاهش میدهند و کارایی بیشتری نسبت به سایر روغن موتورها دارند؛ البته هزینه آنها نیز نسبت به سایر انواع روغنها بیشتر است و ویژگی های زیر را دارا میباشد:
- کاهش مصرف سوخت خودرو
- جلوگیری از فرسودگی قطعات خودرو
- ناخالصی کمتر نسبت به سایر روغنها
- حفظ خاصیت روغن و نیاز به تعویض کمتر
- افزایش طول عمر موتور
- مقاومت در برابر حرارت و گرما
روغن موتور نیمه سنتتیک
روغن موتورهای نیمه سنتتیک، ترکیبی از روغن سنتتیک و معمولی است. این نوع از روغنها نیز به خوبی از اجزای متحرک موتور محافظت میکنند و کارایی آنها بسیار بهتر از روغنهای مینرال است. البته باید به این نکته هم توجه کنید که این روغنها، تمام ویژگیهای روغنهای تمام سنتتیک را نداشته و قیمت کمتری نیز در مقایسه با آنها دارند و ویژگی های زیر را دارا میباشد:
- مخلوطی از روغنهای تمام سنتتیک و مینرال
- قیمت ارزانتر نسبت به روغنهای تمام سنتتیک
- عملکرد ضعیفتر نسبت به روغنهای تمام سنتتیک
- عملکرد بهتر نسبت به روغنهای مینرال
روغن موتور مینرال (معمولی)
پایه اصلی این نوع از روغنها، نفت خام است و از ترکیب روغنهای پایه هیدروکربن، پلی اینترنال الفین و پلی آلفا الفینها تولید میشوند. این روغن موتور، ابتداییترین معیارهای محافظت از موتور خودرو را داشته و به دلیل ویسکوزیته پایین، موجب نشتی در موتور خودور میشود. از همین رو از این روغن برای خودروهایی که موتور آنها طراحی سادهای دارند و یا برای آببندی موتور خودرو صفر استفاده میشود. قیمت این نوع از روغنها نسبت به سایر انواع آن ارزانتر است.
روغنهای معمولی نمیتوانند در سرما یا گرمای زیاد از موتور ماشین محافظت کنند و در دماهای بسیار بالا یا بسیار پایین کارایی خود را از دست میدهند. علاوه بر این موارد، روغنهای معمولی را باید بعد از طی کردن 4000 کیلومتر تعویض کرد که این کار چندان بهصرفه نیست و ویژگی های زیر را دارا میباشد:
- قیمت ارزان
- نیاز به تعویض در کوتاهمدت
- مناسب برای موتورهای قدیمی و ساده
- ناتوانی در کاهش حرارت موتور
مقدار مناسب روغن موتور
حجم روغن موتور و میزان روغن مصرفی برای هر خودرو متفاوت است. این حجم براساس تعویض روغن، نوع موتور، نوع خودرو شما و برخی عوامل دیگر متفاوت خواهد بود که دفترچه راهنمای مربوط به روغن خودرو، حجم مناسب روغن موردنیاز برای خودرو شما درج شده است که با مراجعه به آن میتوانید حجم مناسب را تشخیص دهید.
بیشتر بخوانید: روغن موتور مناسب تابستان
زمان تعویض روغن موتور
بهترین زمان تعویض روغن موتور کی است؟ برای اینکه روغن موتور تمام وظایف خود را به درستی انجام دهد، باید سطح روغن را به طور منظم بررسی کنید تا روغن در زمان مناسب تعویض شود. در صورتی که عمر روغن خودرو شما به پایان رسیده باشد، کارایی لازم را نخواهد داشت؛ بنابراین بهتر است تا همواره نسبت به تعویض روغن به موقع اقدام کنید تا متحمل هزینههای سنگین بعدی نشوید.
تعویض روغن موتور
بسیاری از افراد تصور میکنند که زمان مناسب تعویض روغن موتور، بعد از پیمون مسافتی در حدود 5000 کیلومتر و یا هر سه ماه یک بار است. لازم است بداتید که این تفکر صحیح نیست، بلکه تعویض روغن به عوامل مختلفی بستگی دارد. با ما همراه باشید تا به بررسی عوامل موثر در تعویض روغن بپردازیم
تکنولوژی ساخت موتور
تکنولوژی ساخت موتور، در تعیین زمان مناسب تعویض روغن موتور بسیار موثر است. برای مثال موتورهایی که از سیستم توربوشارژ استفاده میکنند، معمولا زودتر از بقیه موتورها نیاز به تعویض روغن خودرو خواهند داشت.
نحوه رانندگی با خودرو
یکی از عوامل تاثیرگذار در تعویض روغن موتور خودرو، نحوه رانندگی شما و میزان مسافتی است که در هر ماه طی میکنید. بنابراین نمیتوان گفت که همه خودروها باید در بازه 3 ماهه یا 6 ماهه نسبت به تعویض روغن اقدام کنند.
نوع روغن موتور مصرفی
نوع روغن موتور مصرفی توسط شما در زمان تعویض روغن موثر است. بنابراین استفاده از روغن مناسب موتور باعث میشود تا روغن خودرو شما دیرتر نیاز به تعویض داشته باشد.
نشانههای فرارسیدن زمان تعویض روغن موتور
شنیدن صدای تیکتاک در هنگام روشن شدن موتور خودرو
روغن موتور بعد از مدتی کار کردن، بهدلیل گرما و جذب دودههای ناشی از احتراق، بسیار کثیف و سیاه خواهد شد. روغن کثیف، سنگین شده و حرکتش در داخل موتور سخت میشود. بنابراین در هنگام روشن کردن موتور خودرو، در صورت سرد بودن پیشرانه، صدایی شبیه تیک تاک از مجموعه سوپاپ به گوش میرسد.
بالا بودن دور موتور در حالت درجا
یکی دیگر از نشانههای زمان تعویض روغن موتور، این است که دور موتور شما در حالت درجا بالا باشد. این حالت به دلیل افزایش اصطکاک بین پیستونها، رینگها و یاتاقانها اتفاق میافتد و یکی از نشانههای فرارسیدن زمان تعویض روغن موتور است.
شنیده شدن صدای ضربات متوالی از موتور
اگر روغن موجود در موتور کهنه و کثیف شده باشد، در هنگام کار کردن صدای ضرباتی از موتور خودرو شنیده خواهد شد. شنیدن این صدا معمولا به معنای این است که آسیبی به خودرو شما وارد شده و بیتوجهی به آن مشکلات بسیاری در پی داشته و میزان خسارت آن را افزایش میدهد.
روشن شدن چراغ چک
روشن شدن چراغ چک خودرو به معنای این است که فشار روغن داخل پیشرانه به حد زیادی افت کرده و خودرو نمیتواند به درستی کار کند. بنابراین اگر چراغ چک خودرو شما روشن شد، در اولین فرصت، حتما نسبت به تعویض روغن موتور خود اقدام کنید.
کم شدن شتاب خودرو
زمانی که روغن خودروی شما کثیف و کهنه شده باشد، قطعات موتور به خوبی کار نخواهند کرد و درنتیجه، شتاب و قدرت موتور شما کاهش پیدا خواهد کرد.
2 دیدگاه در “زمان تعویض روغن موتور”