یکی از عوامل مهم در عملکرد و عمر موتورهای بنزینی روغن موتور آن است. روغن موتور بنزینی برای روان کردن و روان نگه داشتن قطعات موتور استفاده می شود و در عین حال از فرسایش و سایر مشکلات ممکن در موتور جلوگیری می کند. در این مقاله می خواهیم در مورد روغن موتور بنزینی صحبت کنیم.
روغن موتور بنزینی چیست ؟
روغن موتور بنزینی جها روانکاری قطعات درون موتورهای بنزینی طراحی شده است. فرمولاسیون این محصولات از ترکیب روغن های پایه نفتی یا مصنوعی (سنتتیک) به علاوه مواد افزودنی ویژه تشکیل شده است. مواد افزودنی شامل مواد ضدسایش، مواد ضد اکسیداسیون، مواد ضدخوردگی و مواد کننده است.
روغن پایه در روغن موتور بنزینی معمولاً از نفت خام استخراج میشود. این روغن پایه میتواند از نوع معدنی یا همچنین از نوع مصنوعی مانند روغنهای سنتتیک باشد. روغنهای سنتتیک عملکرد بهتری دارند و در شرایط سختتری مانند دمای بالا یا سرعت بالا بهتر عمل میکنند.
روغن موتور بنزینی باید مناسب برای خودرو باشد و با نیازهای موتور هماهنگ شده باشد. هر خودروی بنزینی ممکن است نیازهای متفاوتی در مورد روغن موتور داشته باشد، بنابراین معمولاً تولیدکنندگان خودروها راهنماییهایی برای انتخاب روغن موتور مناسب برای هر مدل و سال تولید خودرو ارائه میدهند.
استفاده از روغن موتور بنزینی با کیفیت مناسب و تعویض منظم آن میتواند عمر موتور را افزایش دهد و از عملکرد بهتر موتور و کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری اطمینان حاصل کند.
انواع روغن موتور
روغن موتور انواع گوناگونی دارد و میتوان آن را بر اساس فاکتورهای مختلفی، دستهبندی کرد. یکی از رایجترین دستهبندیهای روغن موتور، بر اساس گرید آن است که به مونو گرید و مالتی گرید تقسیم میشود. ضمن اینکه از نظر ساختار نیز شامل مینرال، سنتتیک و نیمه سنتتیک و همچنین روغن فلاشینگ است.
روغن مینرال
روغن مینرال یا پایه معدنی یا ارگانیک، سادهترین نوع روغن موتور است که از نفت خام تهیه میشود. این روغن فاقد افزودنیهای خاص است و ممکن است تک درجه یا چند درجه نیز باشد.
روغن نیمه سنتتیک
این نوع روغن ترکیبی از روغن مینرال با یک سری افزودنیهاست. این روغن نه به کاملی روغن تمام سنتتیک است و نه بهسادگی مینرال. افزودنیهای این روغن باعث میشود تا در دمای بالا و شرایط سخت مثل دورهای بالای موتور، توانایی و تحمل بالاتری در برابر گرمای ناشی از کار زیاد داشته باشد.
روغن سنتتیک
این روغن مثل روغن مینرال از نفت خام به دست نمیآید. بلکه از ترکیب هیدروکربنها و مواد شیمیایی تهیه و به آن افزودنیهایی اضافه میشود تا عملکرد بهتری داشته باشد. برای مثال، افزودنیهایی برای جاریشدن بهتر در مجاری موتور، ضدخورندگی، چسبندگی بهتر در حین روانکاری، کاهش میزان تبخیر روغن، افزایش عمر روغن و…. روغن سنتتیک قیمت بالاتری از دیگر انواع روغن دارد و میتوان گفت در حال حاضر بهترین روغن موتور از نظر نوع ساخت و ترکیب است.
روغن فلاشینگ
این نوع روغن اصلا برای روانکاری به کار نمیرود و در واقع مایعی برای تمیزکاری موتور است. وقتی به علت لجن گرفتن پیشرانه، نیاز است تا آن را تمیز کنیم، از روغن فلاش استفاده میشود. ضمن اینکه وقتی قرار است نوع روغن از نظر مینرال، نیمه سنتتیک یا تمام سنتیتک تغییر کند، از روغن فلاش استفاده میشود تا باقیمانده روغن قبلی به طور کامل از موتور تخلیه شود. بر طبق دستورالعمل این نوع روغن، باید بعد از اضافهکردن به موتور و کارکرد پیشرانه در حدود ۵ تا ۱۵ دقیقه در حالت درجا، کل روغن را تخلیه کرد. بهتر است در زمان استفاده با کارشناس خودرو یا مکانیک ماهر، مشورت شود.
روغن موتور تک درجه
گرانروی روغن که در اصطلاح عموم به نام درجه روغن نیز شناخته میشود، معرف و بیانگر مقدار سفتی و مقاومت روغن در برابر جاریشدن است. روغن تک درجه یا مونو گرید که معمولا گرانروی آن بین ۱۰ تا ۵۰ است، فقط یک درجه و گرانروی دارد و برای موتورهای دوزمانه و پیشرانههای قدیمی، موتورهای صنعتی مثل سمپاش، موتور آب و… مناسب است.
روغن موتور چند درجه ای
این روغن موتورها برای یک بازه گرمایی ساخته شدهاند و به همین خاطر با تغییر دمای موتور در حین کارکرد، مقدار مشخص و مناسبی از گرانروی خود را حفظ میکنند و باعث میشود تا روغن از مقدار مشخصی سفتتر یا روانتر نشود و در نتیجه روانکاری خود را با تغییر دمای پیشرانه، به نحو مطلوبی حفظ کند. برای نمایش این فاکتور از دو عدد در دو طرف حرف W استفاده میشود. برای مثال میتوان به 5w30 و 10w40 و… اشاره کرد.
برای مشاهده انواع روغن موتور بنزینی موجود در فروشگاه کلیک کنید.
روغن موتور بنزینی چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
روغن های مورد استفاده در موتور های بنزینی باید دارای ویژگی های زیر باشد:
1. ویسکوزیته مناسب: روغن باید دارای ویسکوزیته مناسب باشد تا بتواند به خوبی در داخل موتور جریان یابد و قطعات را به خوبی روان کند.
2. پایداری حرارتی: روغن باید در شرایط حرارتی مختلف پایدار باشد و تحت تأثیر حرارت و فشار ناشی از عملکرد موتور تغییر کمی در ویژگی های خود داشته باشد.
3. مقاومت به اکسیداسیون: روغن باید مقاومت کافی در برابر اکسیداسیون داشته باشد تا در طول زمان استحکام و کیفیت خود را حفظ کند.
4. قابلیت پاکسازی: روغن باید بتواند ذرات و روغن های کثیف را به خوبی جذب کند و در فیلترهای روغن جمع آوری شده و از سیستم تخلیه شود.
5. مقاومت به افزایش فشار: روغن باید در برابر فشارها و تنش های مکانیکی ناشی از عملکرد موتور مقاوم باشد.
6. حفاظت از قطعات: روغن باید بتواند قطعات موتور را در برابر سایش، زنگ زدگی، خوردگی و سایر خرابی ها محافظت کند.
7. کاهش سایش و سایر خسارات: روغن باید بتواند سایش قطعات را به حداقل برساند و از تولید حرارت زیاد و سایر خسارات مربوط به اصطکاک جلوگیری کند.
8. قابلیت جدا شدن از آب: روغن باید بتواند از آب جدا شده و از تشکیل رسوبات و خوردگی قطعات جلوگیری کند.
9. مقاومت به خوردگی: روغن باید مقاومت کافی در برابر خوردگی و تشکیل رسوبات داشته باشد.
10. قابلیت حفظ خواص در طول زمان: روغن باید بتواند خواص و کیفیت خود را در طول زمان حفظ کند و از افت کیفیت ناشی از استفاده طولانی مدت جلوگیری کند.