اطمینان از سالم بودن روغن خودرو یکی از کارهای ضروری است که برای نگهداری از موتور باید انجام دهید. اما شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چگونه بفهمیم روغن موتور سالم است ؟ ما در این مقاله می خواهیم به شما عزیزان آموزش دهیم که چگونه از سالم بودن روغن موتور خودرو مطمئن شوند.
همانطور که می دانید روغن موتور نقش بسیار مهم و کلیدی در روانکاری ، خنک سازی و تعمیر نگه داشتن قطعات داخلی موتور ایفا می کند. روغن موتور سالم، از فرسایش و خرابی موتور جلوگیری کرد و عملکرد آن را بهینه می سازد.
بیشتر بخوانید: وظیفه روغن موتور چیست؟
چگونه بفهمیم روغن موتور سالم است ؟
برای اینکه بفهمید روغن موتور سالم است لازم است مواردی را بررسی کنید که شامل لیست زیر میشود:
بررسی رنگ روغن موتور
یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای بررسی سالم بودن روغن موتور، رنگ آن است. روغن موتور تازه معمولاً دارای رنگ کهربایی یا زرد روشن است اما با گذشت زمان و استفاده مداوم، روغن موتور تیره میشود. این تغییر رنگ به دلیل جذب ذرات کربن، آلودگی‌ها و رسوبات ناشی از احتراق موتور رخ می‌دهد.
– روغن موتور تازه: روغن موتور سالم معمولاً شفاف و با رنگ کهربایی یا زرد روشن است.
– روغن موتور کثیف: اگر روغن تیره و یا تقریباً سیاه باشد، به احتمال زیاد کثیف است و باید تعویض شود.
نکته: رنگ تیره همیشه به معنای ناسالم بودن روغن موتور نیست؛ در برخی مواقع، روغن حتی در حالت سالم نیز کمی تیره میشود، اما اگر روغن بیش از حد سیاه باشد، باید به کیفیت و سلامت آن شک کرد.
بررسی قوام و ویسکوزیته روغن
ویسکوزیته یا قوام روغن یکی دیگر از عوامل مهم برای بررسی سلامت آن است. روغن موتور باید دارای قوامی متعادل باشد تا بتواند به‌خوبی بین قطعات موتور جریان یافته و روانکاری کند. برای بررسی قوام روغن، می‌توانید آن را بین انگشتان خود قرار داده و مالش دهید.
– روغن سالم: روغن موتور سالم نباید بیش از حد غلیظ یا رقیق باشد. اگر روغن همچنان خاصیت روانکاری خود را حفظ کرده باشد و به راحتی بین قطعات جریان یابد، سالم است.
– روغن ناسالم: اگر روغن بسیار غلیظ و چسبنده شده باشد، احتمالاً دچار خرابی و کثیفی است و نیاز به تعویض دارد.
بررسی میزان روغن موتور با استفاده از میله اندازه‌گیری (Dipstick)
یکی دیگر از روش‌های رایج برای بررسی سلامت روغن موتور، استفاده از میله اندازه‌گیری است. میله اندازه‌گیری در موتورهای خودرو طراحی شده است تا میزان و کیفیت روغن را نشان دهد. برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید:
خاموش کردن موتور: ابتدا مطمئن شوید که موتور خودرو خاموش و سرد است.
بیرون کشیدن میله اندازه‌گیری: میله اندازه‌گیری را از محل خود بیرون بکشید و آن را با یک پارچه یا دستمال تمیز کنید.
قرار دادن مجدد میله: میله را دوباره به داخل محفظه برگردانید و سپس دوباره بیرون بکشید.
بررسی سطح روغن: سطح روغن باید بین دو خط حداقل و حداکثر روی میله اندازه‌گیری باشد. اگر میزان روغن کمتر از حداقل باشد، باید روغن اضافه کنید.
– روغن سالم: روغن موتور باید تمیز و شفاف باشد و سطح آن در محدوده مشخص باشد.
– روغن ناسالم: اگر روغن روی میله تیره یا سیاه باشد یا میزان آن بسیار کم یا بیش از حد بالا باشد، نشان از مشکل در روغن است.
بررسی بوی روغن موتور
بوی روغن موتور نیز می‌تواند نشان‌دهنده سلامت یا خرابی آن باشد. روغن موتور نباید بوی سوختگی یا بوی شدید دیگری داشته باشد. اگر احساس کردید که بوی غیرعادی از روغن موتور به مشام می‌رسد، ممکن است این بوی ناشی از گرم شدن بیش از حد موتور یا خرابی روغن باشد.
– روغن سالم: روغن موتور سالم نباید بوی سوختگی داشته باشد و بوی آن معمولاً خفیف و معمولی است.
– روغن ناسالم: بوی سوختگی یا بوی شدید نشان‌دهنده این است که روغن به دلیل دمای بالا و حرارت موتور تغییرات شیمیایی پیدا کرده و نیاز به تعویض دارد.
بررسی زمان و کیلومتر کارکرد روغن
زمان تعویض روغن موتور به توصیه‌های سازنده خودرو و نوع روغنی که استفاده می‌کنید بستگی دارد. روغن‌های موتور سنتتیک و مینرال دارای زمان‌بندی‌های متفاوتی برای تعویض هستند.
– روغن سالم: اگر روغن موتور در بازه زمانی مناسب (مثلاً هر 5000 تا 10000 کیلومتر) تعویض شده باشد، احتمالاً همچنان سالم است.
– روغن ناسالم: اگر مدت زیادی از تعویض روغن گذشته باشد یا کیلومتر زیادی با آن طی شده باشد، باید آن را تعویض کنید.
بررسی رسوبات و ذرات موجود در روغن
یکی از راه‌های بررسی سلامت روغن موتور، جستجوی رسوبات و ذرات در روغن است. روغن موتور باید بتواند ذرات معلق و رسوبات ناشی از احتراق را جذب کند. برای بررسی این موضوع، مقداری روغن را روی یک سطح صاف بریزید و سپس آن را به دقت بررسی کنید.
– روغن سالم: روغن موتور سالم نباید حاوی ذرات بزرگ یا رسوبات قابل مشاهده باشد. ممکن است مقدار کمی ذرات ریز در روغن وجود داشته باشد که طبیعی است.
– روغن ناسالم: اگر در روغن ذرات فلزی یا رسوبات بزرگ مشاهده کردید، به این معناست که روغن نتوانسته به خوبی از موتور محافظت کند و نیاز به تعویض دارد.
تست فشار روغن
تست فشار روغن یکی دیگر از روش‌های تخصصی برای بررسی سلامت روغن موتور است. در این تست، فشار روغن در سیستم روغن‌کاری موتور اندازه‌گیری میشود. فشار نامناسب می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی در روغن موتور یا سیستم روغن‌کاری باشد.
– فشار نرمال: فشار روغن باید در محدوده مناسبی باشد که توسط سازنده خودرو توصیه شده است.
– فشار غیرعادی: اگر فشار روغن خیلی پایین باشد، ممکن است روغن موتور توانایی خود را برای روانکاری از دست داده باشد.
بررسی علائم سوختن روغن
یکی از نشانه‌های خرابی روغن موتور، سوختن روغن است. اگر متوجه شدید که مصرف روغن موتور بیش از حد معمول است یا دود آبی از اگزوز خودرو بیرون می‌آید، این می‌تواند نشانه‌ای از سوختن روغن در موتور باشد.
– روغن سالم: روغن موتور سالم نباید در حجم زیاد سوخته شود و مصرف آن باید ثابت باشد.
– روغن ناسالم: اگر موتور به طور مداوم نیاز به افزودن روغن دارد و دود آبی از اگزوز مشاهده میشود، این ممکن است نشانه‌ای از خرابی روغن یا مشکل در موتور باشد.
بررسی عملکرد موتور
عملکرد کلی موتور نیز می‌تواند اطلاعاتی درباره سلامت روغن موتور بدهد. اگر موتور خودرو به‌خوبی کار نمی‌کند، دچار کاهش توان یا افزایش صدای ناهنجار شده است، ممکن است به دلیل مشکل در روغن موتور باشد.
– عملکرد نرمال: روغن موتور سالم به موتور کمک می‌کند تا با حداقل صدا و بهترین عملکرد ممکن کار کند.
– عملکرد غیرنرمال: اگر موتور با صداهای غیرعادی، لرزش یا کاهش توان مواجه شد، باید سلامت روغن موتور را بررسی کنید.
آزمون‌های تخصصی آزمایشگاهی
اگر می‌خواهید با دقت بیشتری کیفیت و سلامت روغن موتور را بررسی کنید، می‌توانید از آزمایشگاه‌های تخصصی استفاده کنید. این آزمایش‌ها می‌توانند مواردی همچون سطح آلودگی، میزان فلزات و دیگر مواد موجود در روغن را ارزیابی کنند.
– نتایج نرمال: اگر نتایج آزمایش‌ها نشان دهد که روغن موتور هنوز خاصیت‌های اصلی خود را حفظ کرده است، نیازی به تعویض نیست.
– نتایج غیرعادی: اگر سطح فلزات یا آلودگی‌های دیگر در روغن بالا باشد، احتمالاً روغن موتور خراب شده است و نیاز به تعویض دارد.
